Caleidoscoop

Het zou kunnen dat je de afgelopen 20 jaar de naam Rafael Toral wel eens langs hebt zien komen. Waarschijnlijk ben je dan een liefhebber van experimentele muziek, want dat is de hoek waar de in Lissabon geboren muzikant, componist, producer en videoartiest toch het meest van houdt. Hij experimenteert meestal met gitaar en elektronica en maakt daarmee hybrides van ambient, avant-garde, rock, improvisaties en IDM. Hij heeft gespeeld in de bands No Noise Reduction en MIMEO en samengewerkt met artiesten als Sei Miguel, Phill Niblock, Rhys Chatham, John Zorn, Thurston Moore, Dean Roberts, Christian Fennesz, Alvin Lucier, Evan Parker, David Toop, en Jim O’Rourke. Een veelzijdig artiest, die met zijn nieuwste cd Space toch weer een nieuwe weg inslaat. Naar eigen zeggen kan hij het meeste leren van jazzmuziek. Ook zegt hij dat er al veel fusies zijn geweest met jazz en elektronica, maar dat hij een stap verder wil gaan. Dit heeft hem drie jaar gekost, maar nu toont hij zijn 3 nieuwste stukken, variërend in lengte van 13,5 tot 25 minuten. Hij heeft hier geen jazz met elektronica willen maken, maar met de elektronische muziek en jazzelementen een blauwdruk voor een nieuwe benadering van zowel jazz als elektronische muziek. De muziek heeft inderdaad elementen van beide, maar tegelijkertijd ook niet. Hij heeft een universum geschapen, waarin tijd en massa geen rol spelen. De elektronische klanken spelen met de jazz en omgekeerd. Het lijkt geïmproviseerd en gecomponeerd tegelijk. Het is eigenlijk heel lastig te duiden, want het klinkt zo nieuw. Rafael Toral lijkt geslaagd te zijn in zijn opzet. Veel belangrijker nog is dat hij een prachtige en intrigerende nieuwe plek in de ruimte heeft ontdekt.

Jan Willem Broek